تخلیه مستاجر ( مالک حق کسب و پیشه ) به علت تغییر شغل و معیار تشخیص شغل مشابه و غیر مشابه :
مقدمه :
ـــ یکی از مواردی که بر اساس آن مالک ملک موضوع ِ حق کسب و پیشه می تواند ، فسخ قرارداد اجاره و تخلیه ی مستاجر ( مالک حق کسب و پیشه ) را از دادگاه درخواست کند ، « تغییر شغل توسط مستاجر » می باشد .
ـــ بر اساس بند 7 ماده 14 قانون روابط موجر و مستاجر « در مورد محل کسب و پیشه و تجارت هرگاه مورد اجاره برای‌شغل معینی اجاره داده شده و مستاجر بدون رضای موجر شغل خود را تغییر دهد ، مگر اینکه شغل جدید عرفا مشابه شغل سابق باشد.»
ـــ برخی از شعب دادگاهها ، معیار شغل مشابه را « اتحادیه ی صنفی مشترک » تلقی کرده اند .
به طوری که شعبه 28 دادگاه تجدیدنظر استان تهران در دادنامه ی شماره 9309970222800861 مورخ 30/6/1393 استدلال کرده است « آنچه در تغییر شغل ملاک است ، تعریف نشدن آن مشاغل در صنف واحد است ؛ بنابراین اگر مستأجر، اجازه تغییر شغل به فروش لوازم صوتی و تصویری را از موجر بگیرد ولی اقدام به فروش موبایل نماید ، چون اخذ مجوز و پروانه کسب در این مورد (فروش موبایل)، از اتحادیه صنف فروشندگان دستگاه های صوتی و تصویری و تلفن همراه و لوازم جانبی صادر می شود مصداق تغییر شغل نیست و بلامانع است.»
ـــ برخی از شعب دادگاه « تفاوت در اتحادیه صنفی مشاغل را دلیلی بر غیر مشابه بودن شغل تلقی نکردند »
به طوری که شعبه 13 دادگاه تجدیدنظر استان تهران در دادنامه ی شماره 9309970221300444 مورخ 3/4/1393 استدلال کرده است « خیاطی و فروش پوشاک عرفاً دو شغل متفاوت محسوب نمی شوند و وجود دو اتحادیه مستقل برای مشاغل مزبور نیز دلالت بر تفاوت آن ها ندارد. »
نتیجه گیری :
1) بر اساس بند 7 ماده 14 قانون مذکور « ملاک تشخیص شغل مشابه از غیر مشابه ،رویکرد عرف ، می باشد »
2) در خصوص معیار عرف ، باید گفت که عرفِ صنفی که شغل مورد نظر در آنجا مشغول به فعالیت بوده ، آیا تغییرات انجام شده را تغییر شغل می داند یا خیر .
3) فرقی ندارد که تغییر شغل به ضرر موجر یا مستاجر بوده یا خیر .
